Bir okur "Bu kitap bir satranç kitabı değil de felsefe kitabı gibi okunmalıdır" diye yazmış. Ne kadar da doğru! Yazar Reti sadece bir satranç kitabı değil ama satranç tarihi boyunca düşüncelerin nasıl evrimleştiğini ve zıt düşüncelerin nasıl yeni fikirler yaratabildiğini kitabında çok iyi yansıtmış.
Bu kitabı okurken sadece oyunlara değil ama o oyunları yaratan ustalara da hayranlık duymaktan kendinizi alamıyorsunuz. Adolf Anderssen inanılmaz kombinezonlarıyla hayranlık yaratıyor. Hele fırtına öncesi sessizlikmiş gibi yaptığı hazırlık hamlelerine hayran olmamak elde değil.
Paul Morphy konumsal satrancın babası! Gelişim ve ancak sonrasında planlı bir saldırı onun stili. Romantik dönemin şampiyonu Anderssen'den farkı ataklarının temellerinin çok daha sağlam olması ve hiçbir şeyi şansa bırakmaması.
İlk resmi Dünya Satranç Şampiyonu Steinitz kapalı konumlarda usta. Morphy açık konumların kralı ise o da kapalı konumların ustası. Şahın güçlü bir alet olduğunu da ondan öğreneceksiniz. Fil çifti üstünlüğünü sistematik olarak ilk o gösterecek.
Steinitz'i tahtından indiren ve 27 yıl şampiyon kalacak Emanuel Lasker her konumu oynar ama dahası rakip ile oynar! Rakibin zayıflıklarını anlar ve onları bilmedikleri sulara çeker.
Şimdilik bu kadar yazalım ama bu kitabı Türkçeye çeviren Ali Karatay'ı da anmadan geçmeyelim. Karatay aslında 2 kitaptan oluşan bu kitabı başarı ile birleştirmiş. Aslında Satrançta Modern Görüşler 1923 yılında basılmış. 1933 yılında ise yazar Reti'nin ölümünden sonra da Satranç Ustaları çevrilmiş. İşte bu iki kitabı harika biçimde birleştirmiş çevirmen. Üstelik öyle güzel bir Türkçe kullanmış ki hayran olmamak elde değil. Çevirmenin bu kitabını dingin bir ortamda çayınızı yudumlarken incelemizi salık veririz.
Ne var ki 2000 yılında Broy Yayınevi tarafından tekrar basılan bu kitap tükenmiş durumda.
Bakalım ekşi sözlükte neler demişler: Satrançta Büyükustalar Modern Görüşler
Ve Reti hakkında: Richard Reti
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder